Chẳng riêng gì màu phượng vĩ, chẳng riêng gì giọng ve khi cái nắng chớm hè đổ xuống bắt đầu gay gắt, mỗi sáng sớm ra, nhìn lên hàng cây trên những con đường mình đi qua, màu bằng lăng tím ngăn ngắt như nỗi niềm chờ đợi. Tháng Năm, mùa của bằng lăng, mùa của nỗi nhớ, mùa của chờ đợi, và mùa của những kỷ niệm đâu đó chợt ùa về...

Ðã bao mùa đi qua, mà sao một buổi sáng tình cờ, tôi vẫn giật mình khi bất chợt gặp màu hoa bằng lăng dịu lại trong nắng, chợt ngỡ ngàng trước con đường qua một đêm giờ đã tím bằng lăng. Bằng lăng tựa hồ như một thiếu nữ đã trải nghiệm nhiều, nhớ tiếc nhiều những niềm nỗi xưa xa. Bằng lăng cứ lặng lẽ nhuộm tím miền ký ức chưa xa, đẹp như những trang thơ trong cặp học trò. Nhẹ bước dưới tán bằng lăng, cứ sợ mình sẽ làm xao động một miền ký ức thẳm nơi xa ấy.

Chẳng nhớ đã đọc ở đâu đó những dòng chữ nói về mùa bằng lăng, khi mà màu tím ấy gợi nhớ bao điều mộng mơ, gắn liền với nhiều kỷ niệm của một thời còn cắp sách đến trường. Như một nốt nhạc đánh dấu mối tình đầu của đôi trai gái trên sân trường, hay chứng kiến những tháng năm bên nhau đèn sách, những mùa thi... Và hình như ở đâu đó, cái màu tím ấy còn là nhân chứng trong buổi chia ly của chàng trai lên đường nhập ngũ, còn nhớ mãi ánh mắt người yêu dưới vòm hoa tím...

Tình yêu thì trẻ mãi, đời người thì già theo năm tháng. Mà bằng lăng mỗi hè về vẫn tím như tự thủa ngàn xưa. Hoa bằng lăng đẹp nhưng không ai nỡ đem bán. Ðể các chàng trai vẫn hái vài chùm hoa tặng bạn gái, tặng người yêu với lời nhắn nhủ thầm kín tự đáy lòng. Vẫn nhớ hồi còn đi học, mấy đứa bạn cùng lớp cứ bảo nhau rằng những ai yêu màu tím thì tâm hồn đa cảm đa sầu, dù thủy chung nhưng tình duyên lại rất lận đận truân chuyên. Có lẽ...

Bên những con đường nhỏ lặng yên, bằng lăng tím khiêm nhường để con đường vốn đã thơ mộng, giờ lại càng trở nên lãng mạn hơn. Cứ thế, những chiếc váy xinh bồng bềnh dưới tán hoa, điệu đà cùng sắc bằng lăng. Mấy cụ già ngồi trên ghế đá, ngắm màu bằng lăng lãng đãng mà mơ về một thời xa lăng lắc... Hoa bằng lăng từ những bờ sông, từ mấy làng quê đã đi vào thi ca từ lâu lắm. Bằng lăng quyến rũ lòng người vào những sáng tinh sương hoặc sau những cơn mưa chiều vừa dứt hạt bởi màu tím rưng rưng rất thơ, rất là con gái.

Bằng lăng cũng nở hoa đúng vào dịp đầu hè. Vậy mà, khi nói đến mùa hạ, người ta thường chỉ nhắc loài hoa có màu rực lên như lửa, cánh hoa như cánh bướm xòe ra mà bỏ quên một loài hoa khiêm nhường mang màu kỷ niệm tuổi học trò. Ngày trước, khi mà giống bằng lăng ngoại chưa được trồng nhiều ở xứ mình, thi thoảng lắm mới thấy một vài cội bằng lăng rừng nép mình lặng lẽ ở một góc vườn hay bơ vơ đứng bên vệ đường quê vắng vẻ, hiu hiu buồn.
Bây giờ, bằng lăng đã được trồng trên nhiều trên những con phố của đô thị, dù là giống lạ. Có nhiều con đường dù đã có tên nhưng vẫn được không ít người gọi là đường bằng lăng, một cách thân thương, trìu mến như gọi với hoài niệm của mình. Vì hình như hàng cây vốn có tình với con đường, đám mây có tình với bầu trời, mùa hạ có tình với con người như cuộc đời có tình với vạn vật. Ðể rồi một mai này khi những chiếc lá bằng lăng đã đổi màu, chỉ còn màu hoa bằng lăng cứ tím ngắt, sáu cánh xòe ra ôm trọn vẹn những dỗi hờn, nhớ thương một mùa nào đã xa xôi lắm...

Bùi Hữu Cường