Kim Dung

Có ai không chợt nhớ về tuổi thơ ngây của mình khi nhìn những chiếc bánh Trung Thu bầy trang trọng trong tủ kính, những lồng đèn xanh đỏ được treo tòng teng trước quầy. Ai cũng có một thời bé dại, một thời thơ ngây. Bạn và tôi cũng thế.

Ngày ấy trong xóm lao động miền cao nguyên có hai chị em "con chuột lắt" chút xíu ngạc nhiên nhìn những chiếc lồng đèn xanh đỏ tím vàng treo lung lay trong gió. Bốn cái mắt bỡ ngỡ thèm thuồng nhìn. Cả hai không dám xin ba mẹ mua cho dù chỉ một cái để chị em chơi chung. Đang chơi hai chị em lại chạy ra đầu ngõ đứng nhìn cho đã mắt rồi lại chạy về. Hai đứa thì thầm rồi chạy ra nhìn và lại chạy về. Ngày nào hai đứa cũng đi ngắm lồng đèn mấy lượt cho đã thèm. Xóm nghèo nên bánh trái, lồng đèn cũng khó tiêu thụ. Bánh vẫn còn nguyên huống chi là lồng đèn. Một ngày chủ quầy bánh cho đốt đèn cầy trong mấy chiếc đèn khiến trẻ con cả xóm nháo nhào ra xem. Một lũ quần áo lem luốc, chân tay đầy đất cát bu xung quanh quầy bánh nhìn lồng đèn sáng lung linh. Ông khua tay:

- Đẹp không? Về nói ba mẹ mua cho mà chơi.

Hai chị em đứng trong nhóm lố nhố ấy thèm cầm được chiếc lồng đèn thì thích biết mấy. Mặt sẽ ửng hồng vì giấy kiếng màu đỏ. Con chị muốn con thỏ màu vàng, thằng em thích lồng đèn máy bay màu đỏ. Hai chị em tranh luận đến nỗi to tiếng. Ông chủ nói:

- Về nói ba mẹ mua cho mỗi đứa một cái.

Thằng em chạy về đứng cạnh ba. Nó ôm cổ ba. Nó dựa cả người nó vào chiếc lưng của ba. Con chị ngồi bên ba ôm cánh tay ba đang làm việc. Ba đang vuốt những thanh que tre. Thằng em gục đầu trên mái tóc ba:

- Ba mua cho con lồng đèn đi ba.

Ba ngó nghiêng:

- Ba đang làm cho con nè.

Cả hai sung sướng nhảy cẫng lên ôm lấy ba. Thằng con trai hôn ba một cái thật kêu. Đứa con gái gái hôn ba kêu to hơn. Hai chị em ngồi chồm hổm nhìn ba vót nan tre mà phục quá chừng. Thằng em lanh chanh nói:

- Ba làm cho con lồng đèn máy bay nghe ba. Máy bay màu đỏ đó ba.

Thằng em quay sang con chị khoe:

- Máy bay của em bay cao lắm nha.

Con chị ngồi làm thinh. Thằng em được thể khoa chân múa tay và miệng nói sao cho đã. Nó chạy bay ra khoe với lũ bạn trong xóm. Nó có lồng đèn rồi. Ba nó làm cho nó cái lồng đèn máy bay to thiệt là to. Máy bay của nó bay màu đỏ đẹp hết biết. Cả đám bu chung quanh ba nó mà ngưỡng mộ. Đêm hôm ấy ba nó loay hoay cả đêm để làm lồng đèn. Mẹ nó dỗ nó đi ngủ. Nó không chịu chờ ba làm lồng đèn cho nó xách đi chơi. Nó diễn tả sao mà sung sướng khi xách chiếc lồng đèn có đèn sáng lung linh đi trước rồi chị nó và các bạn khác theo sau. Cả hai cùng chạy chơi, cùng múa hát... vui ơi là vui. Nói một hơi nó ngủ gục xuống bên ba.

Sáng hôm sau, vừa mở mắt nó nhảy xuống giường chạy ra đống nan tre. Cạnh đấy là khung nan ngôi sao lăn lóc. Trên bàn và quanh nhà không thấy lồng đèn. Nó chạy kiếm ba nhưng ba đã đi làm từ lâu rôi. Hôm ấy nó không chạy ra nhìn lồng đèn của quầy bánh. Nó khoe với bạn là nó sẽ có lồng đèn to nhất xóm, màu đỏ và đốt được hai ngọn đèn cầy. Đèn nó sáng nhất xóm. Tiện thể nó khoe ba nó giỏi nhất xóm. Không có ba đứa nào sánh được với ba nó. Mấy đứa nhao nhao nói ba nó cũng nhất. Đứa nào cũng khoe ba mình là nhất. Một cuộc cãi nhau chí tử vì ba mình nhất.

Đến chiều nó không đi chơi đâu hết. Nó đi ra đi vào nhìn đống nan tre đang làm dở. Tối nay là đêm Trung Thu rồi mà sao ba nó không về làm lồng đèn cho nó. Đến tối ba nó cũng không về. Trong xóm có vài đứa kì kèo quá nên ba mẹ mua lồng đèn cho chúng. Có đứa dùng lon sữa bò làm lồng đèn đẩy trên đường phát ra những âm thanh ngồ ngộ, có đứa đơn giản hơn bỏ cây đèn cây trong ống lon và xách đi chơi, đơn giản hơn nữa là cắm chiếc đèn cầy lên chiếc que đi ngời ngời trong gió... Muôn hình vạn trạng biến tấu từ chiếc lồng đèn. Chúng cùng nhau đi trong ánh trăng ngà. Những tiếng hát và nói chuyện gây ồn ào ồn ào cả xóm. Những chiếc xe đạp cũng cố tránh đám đông rồng rắn của trẻ thơ. Đêm nay là đêm của chúng. Cuối cùng thằng con trai lấy que tre cắm ngọn nến và tham gia vào đám rước đèn. Con chị ra ngồi trước đường ngửi mùi đèn cầy vương lại trong gió. Thằng em bị coi là xạo nhưng nó vẫn tham gia một cách tích cực. Mẹ gọi về ăn bánh nó không cần mà cứ đi cùng đám trẻ con lô nhô ấy. Cuối cùng con chị cũng đi cùng thằng em mà không có đèn cầy. Nó khum khum bàn tay che gió cho đèn cho thằng em. Nó đi thụt lùi còn thằng em đi tới... Ánh sáng phát ra từ chiếc đèn cầy đủ nóng khuôn mặt đỏ rực của con chị. Bàn tay bé nhỏ của con chị không đủ sức che gió cho ngọn đèn của em. Đèn tắt con chị lại đi xin lửa cho ngọn đèn của thằng em...

Cuối cùng đám trẻ cũng ra đến sân chùa. Ở đấy nhà chùa đãi trẻ con trong xóm một mùa Trung Thu gây ấn tượng mạnh cho chị em nó. Những đứa trẻ không có lồng đèn được phát một chiếc lồng đèn xếp bằng giấy. Thế là chị em nó cũng có lồng đèn. Con chị đổi cho thằng em lấy cái lồng đèn hình ống đơn giản còn thằng em dành cái lồng đèn hình tròn của con chị. Chúng còn được phát bánh kẹo. Mỗi đứa một cái bánh Trung Thu nho nhỏ còn toàn là loại bánh rẻ tiền nhưng hai cái túi của chị em nó đầy bánh trái. Ăn thì lúc nào cũng được, còn bữa nay cần vui với chú Cuội và chị Hằng là chính. Hai chị em xách lồng đèn vừa ca hát nhảy múa ở sân chùa. Các vị sư không thể làm quản trò với lớp trẻ con chưa bao giờ chơi trò chơi tập thể. Cuối cùng các vị sư hát theo những bài hát của chúng:

Bóng trăng trắng ngà có cây đa to...

Các vị phụ huynh ra đón con về và cám ơn các vị sư khi trời về khuya. Cuối cùng hai đứa cũng về đến nhà. Hai đứa móc bánh trong túi áo để lên bàn rồi lên giường đi ngủ. Hình như ba mẹ chúng ngủ đã lâu. Chúng không dám làm kinh động đến ba mẹ.

Đến sáng hai chị em chạy gọi ba mẹ nhưng ngôi nhà trống không. Cuối cùng là mẹ cũng về với đầu tóc bù xù gương mặt hốc hác. Mẹ bảo hôm qua có một việc quan trọng trong bệnh viện của ba nên mẹ theo ba đi cấp cứu. Lát nữa ba sẽ về. Hai đứa ăn bánh và đính chính với đám bạn về chiếc máy bay hai đèn cầy...

Vâng, đấy là đêm Trung Thu đầu tiên trong đời của hai chị em tôi. Những năm sau, năm nào ba cũng làm lồng đèn cho chị em tôi chơi Trung Thu trước cả tháng trời. Tối nào cũng trả bài cho ba mẹ trước khi đi chơi. Xong nhiệm vụ hai chị em xách lồng đèn chơi cùng chúng bạn nhưng cả đời thằng em không có lồng đèn gắn hai ngọn đèn cầy như em khoe khoang.

Còn bạn, kể cho tôi nghe đêm Trung Thu ngây ngô đầu tiên của bạn nhé. Ai cũng có một thời trẻ con. Ai cũng có một thời thơ ngây như chúng tôi. Chúng tôi đã đánh rơi mảnh thơ ngây ở dọc đường đến tương lai rồi bạn ạ. Ai có nhặt được cho tôi xin lại mảnh đời thơ ngây của mình.