Ngày xưa, khi Phật Thích ca đang trú tại Trúc Lâm Tinh Xá ở nước Ma-kiệt-đà, có một nhóm người đến phàn nàn với Phật rằng, các đệ tử Tỳ kheo của Phật không thực hành đúng pháp trong những tháng mưa này, họ thường xuyên di chuyển từ nơi này đến nơi khác, đi băng qua những cánh đồng ruộng lúa và giẫm đạp làm hư lúa của người dân đang trồng; ngược lại, trong lúc này, những tu sĩ ngoại đạo khác lại  cấm túc an cư.

Nghe vậy, Phật liền triệu tập chư tăng để cùng thảo luận vấn đề trên, và cuối cùng đức Phật đi đến quyết định là tất cả chư tăng phải cấm túc an cư trong suốt mùa mưa.

Như vậy, truyền thống an cư kiết hạ đã được thực hành từ thời đức Phật và được chư tăng duy trì cho đến ngày nay. Trong ba tháng mùa mưa này, chư tăng cần phải lưu trú trong chùa viện, ban ngày, nếu có có bệnh, hay có Phật sự gì, thì có thể đi ra ngoài, nhưng phải trở về chứ không được lưu trú đêm ở nơi khác.

Theo truyền thống các nước Phật giáo Bắc tông, mùa an cư kiết hạ bắt đầu vào tháng 4 âm lịch, ngược lại ở các nước Phật giáo Nam tông, mùa an cư kiết hạ bắt đầu vào giữa tháng 7 cho đến giữa tháng 10.

Sau đây là những lợi ích của việc an cư kiết hạ:

1. Theo lời dạy của đức Phật, những vị tăng nào thường hay di chuyển thì đây là dịp để họ cần phải trú một nơi để nghĩ ngơi và tu tập.

2. Chư tăng an cư trong ba tháng này cũng là dịp để dạy dỗ các chú điệu, sa di học kinh và luật để chuẩn bị thọ giới.

3. Trong suốt ba tháng này, Phật tử tại gia có dịp để tích luỹ thêm công đức bằng cách cúng dường ẩm thực, y phục, y dược… cho chư Tăng. Đồng thời hàng đệ tử tại gia cũng được dịp thọ trì các giới như năm giới, tám giới; nghe giảng Phật pháp và nương nhờ chư tăng để tránh xa các nghiệp bất thiện.

Năm nay, do nhuần hai tháng Tư, nên tăng chúng Vinh Minh Tự Viện tác pháp an cư vào tháng Tư sau. Vào ngày 04 tháng 6 năm 2012 (nhằm ngày 15 tháng 4 nhuần năm Nhâm Thìn), được sự quang lâm và chứng minh của Hoà thượng thượng Minh hạ Cảnh, Viện chủ Tu Viện Huệ Quang tại TP Hồ Chí Minh, tăng chúng Vĩnh Minh Tự Viện tác pháp an cư kiết hạ để cùng nhau sách tấn tu tập trong ba tháng hạ, thúc liễm thân tâm, trao dồi giới định tuệ. Cũng trong ngày này, gần một trăm Phật tử tại gia đến thọ bát quan trai và cúng dường trai phạn trong ngày an cư đầu tiên.

Sau đây là một số hình ảnh tác pháp an cư và quá đường của tăng chúng Vĩnh Minh Tự Viện.

Ảnh: Minh Quang - Thích Nguyên Tân