I. Tổng luận

“Tịnh độ tam kinh nhất luận” là một thành ngữ rất phổ biến nói về những kinh luận y cứ của pháp môn Tịnh độ. Ba bộ kinh và một bộ luận vốn không phải nhiều, chưa nói luận thường phải nhiều hơn kinh. Ở đây có đến ba bộ kinh (Vô lượng thọ, Quán vô lượng thọ và Phật thuyết A Di Đà kinh ) nhưng chỉ một bộ luận,

Vài học giả Tây Phương khi nghiên cứu Luận Tạng phải thốt ra câu "Luận Tạng là một thung lũng chứa đầy những đống xương khô" (valley of dry bones). Mỗi bộ kinh chỉ nói lên một phần của toàn bộ Phật Triết. Nghiên cứu Luận Tạng là đi tìm toàn diện cốt tủy triết lý cao thâm, vi diệu của Ðức Phật.

Từ Phật Oai Âm Vương về trước, không có tên Phật và tên chúng sanh. Bấy giờ chính là đạo. Chỉ có điều là không người giác tri. Lớn thay lời nói ấy! Có thể gọi lời đó là phơi bày ánh sáng giữa ban ngày, ngợi khen sự mênh mông của biển cả. (Ý nói đã sáng càng thêm sáng, đã mênh mông càng thêm mênh mông). Ngộ tức là đề hồ, mê vẫn là độc dược. Do đó cho nên đức Phật đóng cửa thất nơi nước Ma-kiệt-đà, ngài Duy Ma Cật ngậm miệng tại thành Tỳ-da-ly. Ðâu chỉ vì

Tánh Không Luận Là gì?

Tuệ Sỹ

-- o0o --

Để vấn đề tự lực và tha lực được sáng tỏ, ý nghĩa của phương tiện và cứu cánh cần được đồng thời thảo luận. Thí dụ như tôi muốn đi đến thành phố A, tôi cần phải có hai chân, hoặc tốt hơn nữa tôi có một chiếc xe hơi. Hai chân tôi hay chiếc xe của tôi là phương tiện để đưa tôi đến thành phố A đúng như ý muốn của tôi. Sự đến được thành phố A là cứu cánh.Nếu tôi lại được một người khác cõng đi, hay họ lấy xe của họ chở tôi đi đến thành phố A đúng theo ý của tôi muốn, thì tôi đến được thành phố A như thế là cứu cánh, còn người kia hay chiếc xe là phương tiện.

Là con người, chúng ta có khuynh hướng bám víu vào đời sống của chính mình. Nhà Phật gọi đó là chấp thủ. Do đó, chúng ta thường tránh né nghĩ về- quá trình đi đến- cái chết của chúng ta. Sogyal Rinpoche nói rằng, chúng ta hoặc trốn chạy cái chết, hoặc chúng ta thờ ơ không nghĩ về nó và cho đó là lẽ tự nhiên.